Als ouder heb je van nature de neiging je kind zoveel mogelijk te beschermen. Het liefst zou je alle risico’s en gevaren uit het leven van je kind bannen, maar dat kan niet. Bovendien is het de vraag of dit goed is voor de ontwikkeling van je kind. Natuurlijk laat je je peuter niet alleen spelen bij een vijver en mag je kleuter die net kan fietsen niet los in het verkeer. Dat zijn onaanvaardbare risico’s. Spelen kan ook met aanvaardbare risico’s. Hoeveel avontuurlijke ruimte geef jij je kind als het om spelen gaat?
Vrij en risicovol
Voordat kinderen naar buiten gaan om te spelen, horen ze vaak vooral: ‘pas op’, ‘kijk uit, maak je kleren niet vuil’ of ‘niet doen, je gaat je pijn doen’. Dat werkt niet heel motiverend om de buitenlucht in te gaan, terwijl lekker buiten spelen enorm belangrijk is voor de ontwikkeling van je kind. Zowel fysiek voor het ontwikkelen van motorische vaardigheden (vangen, gooien, mikken, rennen, afstanden inschatten), als sociaal (compromissen sluiten, kiezen, samenwerken, ruziemaken).
De spelvorm die de meeste ontwikkelvoordelen biedt voor kinderen is vrij en risicovol spelen. Dat betekent dat je kind zelf het spel kan vormgeven en invullen, zonder regels van buitenaf en vaste structuren en zonder (te veel) merkbaar toezicht. Je kind kan dan spannende dingen doen met mogelijk een kapotte knie of een gescheurde broek als resultaat. Niet fijn, maar ook geen drama.
Spannend en uitdagend
Bij risicovol spelen gaan kinderen aan de slag met spannende, uitdagende en avontuurlijke activiteiten zoals
- Spelen met snelheid (rennen, fietsen, schommelen, skaten)
- Spelen met gevaarlijke voorwerpen (zelf knippen, timmeren, zagen, snijden)
- Spelen uit het zicht (verstoppertje spelen)
- Spelen op hoogte (traplopen, klimmen, klauteren, balanceren)
- Spelen op risicovollere plekken (bij water en verkeer).
Stap voor stap
Vrij en risicovol spelen heeft meerwaarde voor je kind:
- Je kind leert grenzen ontdekken en verleggen
- Je kind leert angsten overwinnen
- Het stimuleert zijn of haar creativiteit. Hoe vrijer het spel, hoe creatiever je kind wordt
- Je kind ontwikkelt vaardigheden zoals beslissingen nemen, problemen oplossen en zelfbedachte regels volgen
- Je kind leert wat falen is en hoe daarmee om te gaan: jezelf oprapen, opnieuw beginnen en oefenen tot het wel of anders lukt
- Het zelfvertrouwen, de zelfredzaamheid en het doorzettingsvermogen van je kind worden vergroot.
Doe het stap voor stap, samen met je kind. Jij kent je kind het beste en weet als geen ander wat hij of zij wel en nog niet kan. Kijk en luister naar je kind, luister naar je eigen gevoel, maak afspraken, moedig je kind aan en verleg samen grenzen.
We wensen jullie mooie avonturen!