‘Seksuele ontwikkeling? Daar is mijn kind nog helemaal niet mee bezig’. Misschien herken je deze gedachte, maar niets is minder waar. De seksuele ontwikkeling hoort er net zo goed bij als de motorische of taalontwikkeling en begint al direct vanaf de geboorte (zie onze vorige blog hierover).
Mogelijk heb je een ander beeld bij de seksuele ontwikkeling dan je kind werkelijk doormaakt. Hij of zij heeft (nog) geen seksuele identiteit en kent nog geen seksueel verlangen gestuurd vanuit de hormonen; die ontwikkelen ze pas in de (pre)puberteit. De seksuele ontwikkeling bij kinderen gaat over drie dingen: het leren kennen van het eigen lichaam, intimiteit oftewel het kunnen aangaan van vriendschappen en het ontdekken van sekseverschillen en de sociale rolpatronen die hierbij komen kijken (zie ook de blog over gender).
6 tot 10 jaar
Rond deze leeftijd heeft je kind een voorkeur voor het spelen met seksegenootjes. Het ‘aantrekken en afstoten’ tussen jongens en meisjes begint hier. Je kind kan in deze leeftijd voor het eerst verliefd worden. Mogelijk wordt je kind richting jou wat introverter. Je kind durft misschien minder openlijk vragen te stellen en doet de deur van de wc op slot. Hij of zij krijgt door dat seksualiteit voor volwassenen een meer beladen onderwerp is. Doordat kinderen op deze leeftijd het onderwerp zelf ook wat spannend vinden, dagen ze volwassenen uit door seksueel getinte grapjes te maken. De betekenis van de woorden wisselen ze onderling uit. Om het uiteindelijk te begrijpen, bootsen ze seksualiteit na in hun spel, bijvoorbeeld door twee poppen met elkaar te laten vrijen.
10 tot 13 jaar
Je kind begint mentaal, maar ook lichamelijk te veranderen door de opkomende hormonen. In het lichaam vinden allerlei ontwikkelingen plaats waarmee je kind zich mogelijk nog geen raad weet. Dit zorgt vaak voor een schaamtegevoel naar anderen. Je kind kan hierdoor sneller verlegen worden, sneller blozen of zich juist extra stoer gaan gedragen. Kinderen ontwikkelen een dubbele houding tegenover seksualiteit. Aan de ene kant worden ze nog iets meer gesloten, aan de andere kant ook extra geïnteresseerd. Ook het uitdagen hoort er op deze leeftijd nog steeds bij, alleen dan door bijvoorbeeld make-up te willen of mee te dansen met bekende videoclips.
Jouw rol
Wat kun jij doen? Neem een positieve houding aan richting je kind en geef informatie wanneer hij of zij daar behoefte aan heeft. Wees voorbereid op seksueel gedrag en laat je niet verrassen. Blijf je er daarbij van bewust dat dit gedrag vanuit je kind met een andere intentie is dan jij mogelijk in eerste instantie denkt. Je kind heeft ruimte nodig om te ontdekken en uit te vinden. Zie de seksuele opvoeding als een onderdeel van je algemene opvoeding. Stel dat je kind in zijn of haar neus peutert, dan weet je mogelijk hoe je wil reageren. Vergelijk dit eens met het in de broek steken van de hand. Benader je kind positief en leg uit hoe jij hierover denkt en welk gedrag je graag wil zien.